تاريخچه پرورش مرغ بومي وجايگاه آن در كشور
وجود مرغ اهلي از 3200 سال قبل ازميلاد مسيح در هندوستان به اثبات رسيده و حدود 1000سال قبل از ميلاد مسيح همراه با مهاجرت اقوام اريائي به فلات ايران واردشده و اقوام ساكن اين فلات از ان بهره برداري كرده اند.
توليد و تكثير ان بطور رسمي از سال 4500 سال قبل شروع شده و مورد توجه قرار گرفت.
سوابق طيور بومي و اهلي شدن ان همراه با تصاوير مرغ و خروس خانگي – غاز و مرغابي روي بناها ، سنگ ها و اجرهاي پخته كردستان و شوش ديده شده است.
اروپائيان ازطريق ايران با مرغ اشنا شدند و مدتها دريونان قديم به مرغ ، پرنده ايراني گفته مي شد.
مع الوصف از اوايل دهه 1320 با توجه به رشد جمعيت و همچنين درآمد در كشور از طريق فروش نفت از يك طرف و با ورود مرغ خارجي و صنعت مرغداري به كشور و نهايتا به مناطق روستايي از طرف ديگر ، سبب شد تا علاوه بر درمعرض نابودي قرار گرفتن مرغان بومي ، انواع بيماري هاي طيور و در نتيجه تلفات و خسارات شديد در مناطق روستايي باعث كاهش نگهداري طيور در اين مناطق گردد.
طي سالهاي 1340 تا 1350 در ايران همانند اغلب كشورهاي در حال توسعه واحدهاي تجارتي پرورش مرغ با استفاده از نژادهاي خارجي در اطراف شهرهاي بزرگ تاسيس گرديد.
اگرچه نژادهاي اصلاح شده مرغ نقش مهمي درتامين پروتئين مورد نيازايفا مي كنند ولي تغييرات حاصله در روش پرورش مرغ از روش سنتي به روش پر هزينه صنعتي، خالي از اشكال نبود زيرا اساسا اين برنامه ،دقيق و از پيش طراحي شده نبود.
نخستين مشكلي كه در اثر اين تغيير به وجود امد ،فشار بيش از حد آن بر سيستم سنتي پرورش مرغ در روستاها بود كه منبع تامين پروتئين حيواني براي بيش از 50 درصد جمعيت كشور را تشكيل مي داد.
روستا نشيناني كه طي قرن ها نياز گوشت و تخم مرغ شهر نشينان را تامين مي كردند ظرف كمتر از سه دهه اين مسير جهت عكس به خود گرفت وجمعيت مرغان بومي رو به كاهش گذاشت وتقريبا در بعضي مناطق بكلي منقرض شد،
لذا از سال 1358 اجراي طرح احداث مراكز اصلاح نژاد وپشتيباني مرغان بومي ،درسطح استانهاي كشور اقدام به جمع اوري ونگهداري مرغان بومي نموده وهمزمان با اين طرح به منظور حفظ و نگهداري مرغان بومي ايستگاههاي مراكز پشتيباني و اصلاح نژاد احداث شد. |